Bijlage 2 - DOP Smakt 2006

1. Beschrijving situatie

Het Limburgse Smakt is een zeer klein dorp, dat met het Brabantse Holthees één gemeenschap vormt. Samen hebben ze circa 650 inwoners. Gezamenlijk vormen ze een RK parochie, met de kerk in Smakt. Gezamenlijk hebben ze een basisschool te Holthees.

De gemeenschap heeft een rijk verenigingsleven. Voor de vrijwilligers, die hiervoor nodig zijn, dient vaak in dezelfde vijver te worden gevist. Diverse mensen zie je dan ook terug op meerdere plaatsen. Een naar verhouding erg groot deel van de bevolking komt oorspronkelijk van elders, ofwel uit de directe regio, ofwel uit een ruimer gebied. De gemeenschap beschikt al meer dan 30 jaar over een dorpsraad. Voor de bemensing hiervan dienen verkiezingen plaats te vinden. De belangstelling hiervoor is echter minimaal. Het gevolg is dat degene, die zich als belangstellende meldt, direct als lid in de armen van de raad wordt gesloten.

De gemeenschap heeft te maken met twee gemeentes, Venray en Boxmeer. Voor dorpsraad en verenigingen heeft dit onder meer. tot gevolg dat voor zover er overleg met overheden dient plaats te vinden, dit op twee plaatsen dient te gebeuren.
De gemeenschapsvoorzieningen zijn zeer minimaal. Buiten de bovengenoemde kerk en school is er te Holthees een voetbalaccommodatie en een blokhut. Verder is er te Smakt een restaurant/zaal. In Holthees is eveneens een zaal/ cafÈ, die deels als soort gemeenschapshuis functioneert. Deze laatste dreigt te verdwijnen. Indien dit gebeurt, heeft Holthees geen gemeenschapsvoorziening meer. De voorziening in Smakt kan niet alle functies overnemen. Jarenlang is er weinig ruimte geweest voor woningbouw. Het gevolg was dat jongeren, die wilden bouwen, naar elders trokken. In afgelopen jaren is er door grote inspanningen van de dorpsraad extra woningbouw geweest. Voor de nabije toekomst zijn de mogelijkheden echter minimaal.
De mogelijkheid woningen te huren is zeer minimaal.
Ten aanzien van het openbaar vervoer is men aangewezen op het treinstation te Vierlingsbeek, op ruim twee km. afstand van het centrum (!) van Holthees. Verder zijn er door de week dagelijks enkele buurtbussen naar Boxmeer en Venray.
Voorzieningen voor ondersteuning van ouderen, zieken, gehandicapten en dergelijke zijn er binnen de gemeenschap niet. Voor gezondheidszorg en welzijn is men aangewezen op de directe of ruimere omgeving.
Uitgezonderd een zaak voor tuin- , dierbenodigdheden e.d. zijn er geen winkels in de gemeenschap.

2. Knelpunten en te ontwikkelen trajecten

Een kleine gemeenschap met minimale voorzieningen is ten aanzien van de leefbaarheid kwetsbaar. Uit bovenstaande globale beschrijving blijkt dat de gemeenschap Smakt - Holthees in deze situatie verkeert. Uit bovenstaande blijkt ook dat een Dop betrekking dient te hebben op de gemeenschap als geheel, niet op specifiek ÈÈn dorp. Kernpunt hiervan dient de zijn dat de gemeenschap Smakt ñHolthees prettig is om in te wonen en voldoende basisvoorzieningen heeft, zodat inwoners graag blijven en kunen blijven en nieuwe inwoners zich hier willen vestigen. De gemeenschap zelf, de dorpsraad, de verenigingen hebben hierin een eigen taak en verantwoordelijkheid. Er gebeurt heel veel door eigen inzet en het zelf nemen van verantwoordelijkheid. Ook de gemeentelijke overheid dient haar verantwoordelijkheid te nemen (dat is hun bestaansgronnd en daar betalen wij tenslotte voor): het ondersteunen en het scheppen van condities.

De specifieke knelpunten en te ontwikkelen trajecten zijn:

Overleg overheid: Het overleg en de afstemming tussen de Gemeente Venray en Boxmeer: De dorpen zijn op elkaar aangewezen en vormen samen ÈÈn gemeenschap. Dit betekent dat de beide gemeentes niet slechts de verantwoordelijkheid voor een stukje van die gemeenschap kunnen nemen, maar samen voor het geheel moeten staan. De afstemming tussen beide gemeentes is nog onvoldoende. Indien de Dorpsraad hierin een bepaalde regiefunctie kan hebben is dit prima.

Dorpsraad: De dorpsraad werkt enthousiast aan het welzijn van de gemeenschap. Zij kan haar rol alleen echt waarmaken als zij, als vertegenwoordiger van de gemeenschap, een serieuze gesprekspartner is voor de gemeentelijke overheden. Overleg en communicatie met de gemeentelijke overheden is hierbij van wezensbelang. De communicatie en het overleg met het Venrayse college behoeft verbetering. De dorpsraad verricht veel werk t.b.v. de gemeenschap en neemt hierbij de gemeente werk uit handen. Dit gebeurt door niet betaalde vrijwilligers. De financiÎle bijdrage van de gemeente aan het instituut dorpsraad dient dan ook volledig in stand te blijven.

Woningbouw: Dankzij de inspanningen van de dorpsraad is er de afgelopen jaren op dit terrein veel gerealiseerd. Er is echter geen garantie dat de woningbouw op korte en langere termijn gewaarborgd is: er dienen jaarlijks bouwmogelijkheden te zijn voor enkele inwoners. De gemeenschap bevindt zich op het platteland. In de omgeving zijn er agrarische bedrijven. De bouwplannen en ñ mogelijkheden moeten zodanig worden ontwikkeld dat dit in harmonie met deze omgeving kan gebeuren. Hierbij dient specifiek aandacht te zijn voor starters. Indien hieraan behoefte mocht zijn, dient er ook meer ruimte te zijn voor huurwoningen.

Vrijwilligers: Op alle terreinen zijn er enthousiaste vrijwilligers werkzaam. Het vinden van voldoende vrijwilligers en ondersteunen van hen om het rijke gemeenschapsleven draaiende te houden is echter niet eenvoudig. Ondersteuning hiervan is nodig.

Zorg en welzijn: Op het terrein van zorg en welzijn zijn veel vormen van spontane en belangeloze (buren)hulp en wordt er door vrijwilligers al veel gedaan. Het ondersteunen bij (het ontwikkelen van beleid voor) de zorg voor en het welzijn van specifieke groepen, zoals voor jeugd, ouderen, zieken en gehandicapten is echter nodig om dit structureel te waarborgen. Ouderen en gehandicapten zijn vaak gedwongen om hun heil elders te zoeken.

Kinderopvang: Tot voor kort was er een mogelijkheid voor kinderopvang te Holthees. Deze bestaat niet meer. Aan het beleidsvoornemen van de landelijke overheid om deze voorziening te koppelen aan de basisscholen dient prioriteit te worden gegeven. Deze voorziening dient dan ook open te staan voor 0 tot 4 jarigen en zich binnen deze groep niet te beperken tot buitenschoolse opvang.

Verkeer: Knelpunten op het terrein van de verkeersveiligheid zijn: het ontbreken van verkeersremmende maatregelen bij de ingangen in Holthees vanaf het station en vanaf Maashees. De verlichting van de fietspaden vanaf hotel Asteria tot de St.Jozeflaan is ook een knelpunt.

Openbaar vervoer trein: De openbaar vervoer voorzieningen zijn buurtbusjes, met een beperkte dienstregeling, en de trein, via station Vierlingsbeek. Deze voorzieningen zijn minimaal en dienen tenminste op dit niveau in stand te worden gehouden.

Spoorlijn: er zijn plannen geweest voor een geluidsscherm langs de spoorlijn te Smakt. Een enquÍte onder de aanwonende heeft uitgewezen dat zij hiervan geen voorstander zijn, omdat het de openheid en het zicht wegneemt.

Verder is het van belang vanwege o.a. de veiligheid attent te zijn op het mogelijke toekomstige gebruik van de spoorlijn als NoordñZuidtak voor goederenvervoer. De gemeente dient de dorpsraad van eventuele ontwikkelingen op dit terrein te informeren.

Gemeenschapshuis: Er dienen concrete plannen te worden ontwikkeld om, zodra het Trefpunt mocht verdwijnen, direct te kunnen starten met de bouw van een gemeenschapshuis. Ook de gemeente Venray dient middelen ter beschikking te stellen voor een gemeenschapsruimte.

Gemeenschapsversterkende maatregelen: Een speeltuin voor kinderen wordt als een normale voorziening gezien. Ook voor ouderen kunnen eenvoudige voorzieningen zinvol zijn om de gemeenschapsband te versterken. Hierbij kan bijvoorbeeld. gedacht worden aan een jeu de boulesbaan.

Reconstructie: Het doel van de reconstructie is om in samenwerking met de landbouw het landschap in stand te houden, cq. te verbeteren. Het overleg met de plaatselijke boeren en eventueel overkoepelende organisaties dient hiervoor optimaal te zijn.

Klooster: Het klooster te Smakt gaat een andere bestemming krijgen. De nieuwe bestemming dient binnen een kleine gemeenschap te passen. Het college dient daarom over een eventuele wijziging van het bestemmingsplan goed overleg te plegen met de dorpsraad.

Smakt - Holthees 8 mei 2006